KONU:

Çölde Çay, Port ve Kit Moresby (Debra Winger ve John Malkovich) adlı bir çiftin, II: Dünya Savaşı’ndan sonra Afrika kıtasında yaptıkları seyahati konu alır. Port ve Kit, evliliklerinin sıkıntılarını kaçmak için Afrika’ya giderler ve orada kendilerini yabancı, tehlikeli ve bilinmeyen bir dünyada bulurlar.  Port ve Kit yolculukları boyunca birbirlerinden giderek uzaklaşırlar. Özellikle çöle geldiklerinde ilişkileri daha da zorlaştır ve ikisi de kendi yollarını bulmaya çalışır. Port birlikte seyahat ettikleri Tunner (Campbell Scott) adında bir Avrupalı gençle duygusal olarak yakınlaşır ve onun sayesinde çölde yeni bir hayata başlar. Kit ise çölde diğerlerinden ve kendinden giderek uzaklaşmaktadır.

YORUM (Spoiler İçermez):

Çölde Çay, Paul Bowles’ın 1949 tarihli aynı adlı otobiyografik romanından uyarlanmış. Film insanların kendilerine yeni bir hayat arama çabasını ve çölün insanların düşüncelerini ve duygularını etkisini anlatır.  Bernardo Bertolucci filmleri, çoğunlukla toplumsal, ailevi ve siyasi ilişkiler içinde bireyin değişimini izler. Konformist (The Conformist, 1971), Paris’te Son Tango (Last Tango in Paris, 1972), 1900 (1976) ve Son İmparator (The Last Emperor, 1987) gibi filmleri gibi Çölde Çayda aynı izleği takip ediyor.  Modern, batılı, evli bir çiftin yaşadıkları hayata bir anlam verme serüveni, kendi yollarını bulma çabası ve bu sürecin zorlukları… Çöl, insanların kendi yollarını bulma çabasını daha da zorlaştıran bir mekan olarak kullanılmış. Filmin kahramanları, çölde kendilerine yeni bir hayat aramaya çalışırken birbirleri ile  ilişkileri de giderek karmaşıklaşıyor. Sonuçta çölde yolunu bulmak kolay olmuyor. Puanım: 7,0/10

BONUS:

Bertolucci’nin yaptığı uyarlamanın romanın gücüne erişemediği yorumları çokça yapıldı. Bertolucci’nin kitabı kullandığı ancak duygu olarak başka bir hikaye anlatmak istediği yönünde eleştiriler oldu. Çoğunlukla kitapla karşılaştırılan film beğenilmedi.  Bertolucci’nin kitaba yüzeysel yaklaştığı, ve kitaptaki temaların içini boşalttığı yazıldı. Kitabın yazarı Paul Bowles da film hakkında verdiği tek röportajda, “Asla filme alınmamalıydı. Sonu aptalca ve gerisi oldukça kötü” demiş.

Ben kitabı okumadığım için bu karşılaştırmalar hakkında bir şey söyleyemiyorum ancak filmin bende hikayeden çok görüntüleri ile etki bıraktığını söyleyebilirim. Sahneler kayıtsız, durağan ve  temposuz olsa da Vittorio Storaro’nun görüntüleri büyüleyici. Görüntüleri dışında bu filmin 1990 seçkisine girmesinin tek sebebi ise Bertolucci gibi dev bir yönetmenin filmi olması. Ancak ilk defa bir Bertolucci filmi seyredecekseniz, Paris’te Son Tango ya da Son İmparator’u tercih etmelisiniz. 

KÜNYE:

FRAGMAN:

DAHA FAZLASI:

IMDB, Rotten Tomatoes, Wikipedia