Yapay zeka (YZ) hayatın her alanına nüfuz ediyor. Sadece teknoloji şirketlerini değil; kamu hizmetlerini, yurttaş haklarını ve sivil toplum örgütlerinin çalışmalarını da doğrudan etkiliyor. Peki bu dönüşüm karşısında Türkiye’de sivil toplum nasıl bir tutum almalı?
Bu soruya yanıt vermek amacıyla hazırladığım “Yapay Zeka Devriminde Yol Almak: Sivil Toplum İçin Tehditler ve Fırsatlar” başlıklı yeni e-kitap, sivil toplum çalışanlarına, gönüllülere ve kamu görevlilerine bir rehber sunuyor. Bu e-kitap, 15 Mayısta TÜSEV 2025 Yılı Olağan Mütevelliler Heyeti Toplantısında yaptığım aynı adlı sunumun genişletilmiş hali.
Neden Bu Kitap Önemli?
YZ çoğu zaman verimlilik ve yenilik vaadiyle sunuluyor. Ancak bu teknolojiler, algoritmik ayrımcılık, dijital dışlanma, gözetim sistemleri ve dezenformasyon gibi ciddi toplumsal riskler barındırıyor. Özellikle Türkiye gibi kırılgan toplumsal yapılara sahip ülkelerde bu etkiler daha belirgin yaşanabiliyor.
Bu e-kitap, yapay zekayı teknik bir araçtan öte, kültürel ve politik bağlamda değerlendiren bir yaklaşımla hazırlandı. Sivil toplumun YZ karşısındaki konumunu güçlendirmeyi ve bu dönüşüme insan hakları odaklı müdahaleler geliştirmeyi amaçlıyor.
Kitapta Neler Var?
• Algoritmik önyargılar: Sosyal yardım, sağlık ve adalet sistemlerinde veri kaynaklı eşitsizlikler
• Gözetim teknolojileri: YZ destekli izleme araçlarının ifade özgürlüğü üzerindeki etkisi
• Deepfake ve dezenformasyon: Toplumsal güvenin aşınması ve kırılgan grupların hedef alınması
• İyi uygulama örnekleri: COMPAS, SyRI ve Pari gibi sistemler üzerinden analizler
• Sivil toplum için yol haritası: YZ okuryazarlığı, politika savunuculuğu ve toplumsal fayda için YZ uygulamaları
Kimler İçin?
Bu e-kitap, özellikle aşağıdaki gruplara hitap ediyor:
• Hak temelli çalışan sivil toplum kuruluşları
• Kamu kurumlarında sosyal politika ve dijital dönüşümle ilgilenen profesyoneller
• Gönüllüler, aktivistler ve dijital haklar savunucuları
• YZ’nin toplumsal etkilerini anlayıp sorumluluk almak isteyen herkes
Yapay Zeka Devriminde Yol Almak e-kitabı, Türkiye’deki sivil toplumun YZ karşısında bilinçli, eleştirel ve dönüştürücü bir aktör olabilmesi için somut öneriler sunuyor. Kitap, teknolojik gelişmeleri sadece takip etmekle kalmayıp, onları insan onuru, eşitlik ve katılım ilkeleri doğrultusunda yönlendirmek isteyenler için bir kaynak niteliğinde.
Ücretsiz indir: www.dijital.pro