KONU:

“Dalgaları Aşmak”, 1970’lerin başında İskoçya’nın izole edilmiş bir kıyı köyünde geçiyor. Film, saf ve masum Bess McNeill’in (Emily Watson) hikayesini anlatıyor. Bess, topluluğunun dini inançlarına derinden bağlıdır. Jan Nyman (Stellan Skarsgård) adında bir petrol platformu işçisiyle evlenir. Jan’ı derinden sevmekte ve onunla evlenmenin Tanrı’nın bir lütfu olduğuna inanmaktadır. Ancak, mutlulukları kısa sürer. Jan, bir kaza sonucu ciddi şekilde yaralanır ve felç kalır. Hastanede yatarken, Bess’e cinsel ilişkiye girmesi için başka erkekleri bulmasını ve bu deneyimleri onunla paylaşmasını ister. Bess, Jan’ın iyileşmesi için bu isteği Tanrı’nın bir testi olarak görür ve bu özverili eylemleri gerçekleştirmeye başlar. Film, Bess’in inancı, sevgisi ve fedakarlığı arasındaki çatışmayı ve bu inançların onu nasıl dönüştürdüğünü anlatır.

YORUM (Spoiler İçermez):

Lars von Trier tarafından yönetilen “Dalgaları Aşmak”, sinemada basitlik ve doğalcılığı vurgulayan Dogme 95 hareketinin önde gelen filmlerinden biri. Dogme 95, 1990’ların ortalarında ortaya çıkan ve sinemanın özüne dönme amacı güden radikal bir film hareketiydi. Danimarkalı film yapımcıları Lars von Trier ve Thomas Vinterberg tarafından kuruldu. Bu hareket, sinemanın ticari ve teknolojik yönlerinin sanatsal ifadeyi bozduğuna inanan bir grup yönetmenin bir araya gelmesiyle oluştu ve sinemanın saflığını ve doğallığını korumak için çeşitli çekim kuralları içeren “Dogme 95 Vow of Chastity” (Dogme 95 İffet Yemini) adlı bir manifestoyu ilan etti. İşte Dalgaları Aşmak da bu kurallara göre çekilmiş bir film. Buna göre, filmin çekimler gerçek mekanlarda yapıldı. Dekor kullanılmadı ve dış mekanlarda ekstra ışıklandırma yapılmadı. Ses ve görüntü aynı anda kaydedildi. Kamera sürekli elde taşındı.Filmde özel efekt, renk filtresi vb. uygulamalar yapılmadı. Ancak Dogme 95’te, eğer filmde müzik varsa, bu müzik sahnede doğal olarak (diegetik) oluşmalıdır” kuralı da vardır.  Dalgaları Aşmak filminde ise bu kurala uyulmadı. Film, bölümlere (epizodik) ayrılmıştır ve bölümler dönemin ünlü rock şarkıları ve tablo benzeri bir görüntü ile birbirinden ayrılır. Bu yapı, filme bir ritim ve anlatı akışı kazandırır. Dalgaları Aşmak filmi ile ilgili en çok konuşulan konulardan biri ise, bir filmde ilk rolünü oynayan Emily Watson’ın muhteşem başarısıdır. Watson bu zor ve etkileyici performansı ile geniş ölçüde övgüler aldı ve En İyi Kadın Oyuncu dalında Akademi Ödülü adaylığı da dahil olmak üzere birçok festivalde ödül ve adaylıklar kazandı.vWatson’ın Bess olarak canlandırdığı karakter hem yürek burkucu hem de büyüleyici olmayı başarıyor. Skarsgård, Bess’in sevgi dolu, ancak fiziksel olarak engelli kocası olarak etkileyici bir performans sergiliyor. Film, aşkın, inancın ve fedakarlığın sınırlarını zorlayarak, bireyin toplumun beklentileri ve normlarıyla nasıl başa çıktığını sorguluyor. Bess’in trajik hikayesi, insanın inançları uğruna ne kadar ileri gidebileceğini ve bu inançların bizi nasıl şekillendirebileceğini gösteriyor. Puanım: 8,5/10

Cannes Film Festivali’nde Jüri Özel Ödülü’nü alan Dalgaları Aşmak sinema dünyasında önemli bir etki yaratarak, Dogme 95 Hareketinin tüm dünyada tanınmasına sebep oldu. Ünlü film eleştirmeni Roger Ebert ve yönetmen Martin Scorsese tarafından on yılın en iyi on filminden biri olarak seçildi. Criterion Koleksiyonu için yazdığı bir makalede David Sterritt filmi, “son anları radikal bir şekilde metafiziksel boyutlara yükselten büyülü bir vizyon” olarak övdü.

Dogme 95 hareketi, sinemanın özüne dönme ve teknolojik süslemelerden arınma fikriyle dikkat çekti. Hareket, sinema dünyasında büyük bir tartışma yarattı ve birçok yönetmeni etkiledi. Ancak, hareketin kuralları zamanla daha esnek hale geldi ve bazı Dogme filmleri bu kurallara tam olarak uymadı. Ancak, hareketin sinema üzerindeki etkisi ve mirası hala tartışılmaktadır.

Önemli Dogme 95 Filmleri:

“Festen” (The Celebration, Şölen) – Thomas Vinterberg

“Idioterne” (The Idiots, Ahmaklar) – Lars von Trier

“Mifune” – Søren Kragh-Jacobsen

“Julien Donkey-Boy” – Harmony Korine

KÜNYE:

FRAGMAN:

DAHA FAZLASI:

IMDB, Rotten Tomatoes, Wikipedia